Krediti građana u mikrokreditnim organizacijama (MKO) u Republici Srpskoj na kraju prošle godine premašili su 390 miliona maraka, što je za 42 miliona više u odnosu na kraj 2020. godine, a ekonomisti ističu da u kriznim situacijama stanovnici pribjegavaju brzom, ali skupom zaduživanju.
Preliminarni izvještaj za prošlu godinu Agencije za bankarstvo RS pokazuje da je ukupna zaduženost u MKO zaključno sa 31. decembrom prošle godine iznosila nešto više od 399 miliona maraka, od čega se na zajmove pravnim licima odnosilo oko devet miliona maraka, što je za 2,5 miliona KM više u odnosu na kraj 2020. godine.
Kada je riječ o kreditima plasiranim fizičkim licima najviše novca, odnosno 215 miliona maraka, odnosilo se na potrošačke kredite, nešto više od 93 miliona na poljoprivredu, te skoro 49 miliona maraka na uslužne djelatnosti. Osim toga, nešto više od 18 miliona maraka odnosilo se na zajmove iz stambenog sektora.
Izvještaj pokazuje i da je ukupna EKS ponderisana kamatna stopa za kredite organizacija čije je sjedište u Srpskoj povećana i iznosila je 21,48 odsto, dok je godinu ranije bila 20,17 odsto.
Ekonomista Aleksandar Ljuboja rekao je za “Glas Srpske” da kada raste mikrokreditni sektor to pokazuje da su finansijski problemi stanovništva veliki.
- Uglavnom su to problemi egzistencijalne prirode i rješavaju ih posežući za kreditima u mikrokreditnom sektoru, jer tamo lakše mogu da dobiju novac nego u drugim finansijskim institucijama. Često građani nemaju mogućnost da apliciraju za kredite u bankama, jer neispunjavaju uslove. Ovo je sada prevazilaženje problema ili, narodski rečeno, snalaženje koje košta - istakao je Ljuboja.
Naglasio je da ovo nije prva krizna situacija u kojoj MKO i te kako dobro funkcioniše.
- MKO su i nastale u siromašnim zemljama Latinske Amerike i Azije, a potom se prenijele i na zapadni Balkan usljed niza turbulencija u ovom siromašnom društvu. One su jednostavno nužno zlo. Dobro je da postoje i da građani na taj način uspijevaju da riješe neke probleme, ali je sa druge strane i veoma bolno za onoga ko koristi usluge tog sektora - poručio je Ljuboja.
Brže i jednostavnije procedure, dodao je, glavni su razlog zbog kojeg građani pribjegavaju zajmovima u mikrokreditnom sektoru.
Dobit
Prema podacima navedenim u izvještaju Agencije za bankarstvo RS, mikrokreditne organizacije u Srpskoj lani su povećale zaradu. Na kraju decembra neto dobit MKO iznosila je 19,3 miliona maraka, dok je na kraju 2020. godine taj iznos bio za sedam miliona maraka manji.